Salyangoz dişliler

Bir makinada çalışacak redüktörde şu şartlar: tahrik ekseni ile çıkış ekseni bir birine dik, redüktör hacmi küçük, çevirme oranı büyük ve hareket frensiz durdurulması isteniyorsa. Bütün bu şartları en ekonomik olarak salyangoz dişli rediktör yerine getirir ve problem çözülmüş olur. Teknik deyimi ile sonsuz vidalı dişliler, genelde eksenlerinin izdüşümleri birbirine dik olan fakat kesişmeyen millerle gücü iletirler. Bu dişlilere aynı zamanda “Salyangoz dişliler” de denilir. Çünkü prensip krokisi çizildiğinde salyangozu andırırlar (bak Şekil. 1.1 ve Şekil. 1.2). Genel olarak bir salyangoz dişli çifti “Salyangoz redüktör” ü’dür. Salyangoz redüktörü, salyangoz dişlili mil, yani giriş mili ile tahrik edilen salyangoz çarkından ve buna bağlı çıkış milinden oluşur. Kademeyi oluşturan her iki dişli birer helisel dişlidir. Ancak küçük dişlinin helisi çapa göre çok büyük olduğundan dişler vida halini almışlardır. Bu nedenle küçük dişliye “Sonsuz Vida” veya “Salyangoz dişli” ve büyük dişliyede “Salyangoz dişli çarkı” denir. Salyangoz dişlilerin formu, ya “silindirik helis” (bak Şekil. 1.3) veya diskin üstüne sarılı gibi görünen “globoid helis” (bak Şekil. 1.6) olur. Sonsuz vida dişlileri silindirik spiral dişli çarkların özel halidir. Silindirik spiral dişli çarklarda diş yanaklarındaki nokta temasına karşın, salyangoz dişlilerde kavrama alanı içinde temas çizgisi vardır. Genelde çevirme oranı umin ≈ 5 ve umax ≈ 50...60 arası seçilir. Kademede vidanın ve çarkın helis yönleri aynıdır.
Sosuz vida şekilleri:

En çok kullanılan sonsuz vida şekli silindiriktir (Zylindrisch, Şekil. 1.3 ) ve Z olarak gösterilir. Sonsuz vidanın silindir şeklinde olmasına rağmen, sonsuz vida profilinin şekli imalat sistemine göre çeşitli olduğundan dört gruba ayrılır (DIN 3975). ZA- Sonsuz vida, A profilli sonsuz vida. İstenilen trapez şekilli aletle frezeleme veya taşlama usulüyle üretilirler. Eksenel kesitleri trapez şeklindedir. Seyrek kullanılan tiptir. ZN- Sonsuz vida, N profilli sonsuz vida. İşleme aleti γor açılıdır. Normaldeki kesitleri trapez şeklindedir. Seyrek kullanılan tiptir. ZK- Sonsuz vida, K profilli sonsuz vida. İşleme aleti helis açısı γor ayarlanır. Diskfreze veya disk 

taşlama ile ğretilir. Üretimleri çok ekonomik olduğundan, en çok kullanılan şekillerden biridir. ZE- Sonsuz vida, E (evolvent) profilli son-suz vida. Normal kesitleri evolventtir. Çeşitli sistemlerle üretilirler. Üretimleri çok ekonomik olduğundan, en çok kullanılan şekillerden biridir.