Sonsuz vida kademesinde kuvvetler

Tahrik (çeviren makina) genelde elektrik motorudur. Motor pinyona (sonsuz vidaya) bağlıdır. Bu durumda güç pinyondan (sonsuz vidadan) çarka ( sonsuz vida çarkına, çevrilen’e) iletilir. İletilen bu güçten ötürü dişli yanağında oluşan kuvvetlerin “C” noktasında toplandığını kabul edelim. Basitleştirilmiş olarak salyangoz dişli kademesindeki kuvvetleri şu şekilde gösterebiliriz. Salyangoz redüktörde dişli ve yatak kuvvetlerini hesaplamak için Şekil. 1.8 görüldüğü gibi dönüş yönlerini kabul edelim. C noktasında kabul edilen dönüş yönlerine göre aksiyon kuvvetlerini belirleyelim. Teğetsel kuvvet Ft, radyal kuvvet Fr ve eksenel kuvvet Fe. Kuvvetlerin analizi Şekil. 1.7 görülmektedir. Bu kuvvetlerin değerleri aşağıdaki formüllerde gösterilmiştir. 

1.1.5.1 Sonsuz vidada kuvvetler  

Sonsuz vidada teğetsel çevre kuvveti Ft1 formül F. 1.30 ile tahrik momenti Mt1 (yani tahrik milindeki moment) bilinirse hesaplanır.  Bu kuvvetlerin reaksiyon değerleri tahrik mili ve dişlisi olan sonsuz vida dişlisine etki gösterir. Teğetsel kuvvet Ft1, radyal kuvvet Fr1 ve eksenel kuvvet Fe1.  Sonsuz vidada teğetsel çevre kuvveti 

  or1

t1

t1 d

2 M F ⋅ = F. 1.30 

 Ft1 N Sonsuz vidada çevre kuvveti, teğetsel kuvvet 

Mt1 Nmm Sonsuz vidada torsiyon momenti 

dor1 mm Sonsuz vida orta çapı 

Sonsuz vidada eksenel kuvvet teğetsel kuvvet ile hesaplanır. 

 

 tan( )'

F F

or

t1 e1

γ +ρ = F. 1.31 

 

Ft1 N Sonsuz vidada çevre kuvveti, teğetsel kuvvet 

γor ° Ortalama helis açısı 

ρ’ ° Sonsuz vida kademesindeki sürtünme açısı 

Sonsuz vidada radyal kuvvet teğetsel kuvvet ile hesaplanır. 

 

 sin( )'

F cos 'tan F

or

t1 n r1

γ +ρ

⋅ ρ⋅ α = F. 1.32 

 

Ft1 N Sonsuz vidada çevre kuvveti, teğetsel kuvvet 

ρ’ ° Sonsuz vida kademesindeki sürtünme açısı 

αn ° Normal kavrama açısı, genelde αn = 20° 

γor ° Ortalama helis açısı