Sonsuz vida milinde sehim kontrolu

Sonsuz vida milinde sehimi Niemann’a göre şu şekilde F. 1.49 ile kontrol edilir. 1...(0,5) ff ShemaxGER
SM = ≥ F. 1.49 fGER mm Sonsuz vida milindeki gereken emniyetli sınır sehimi fhe max mm Sonsuz vida milindeki hesaplanan sehim 1.2.4.1 Sonsuz vida milindeki gereken emniyetli sehim “fGER” Sonsuz vida milindeki gereken emniyetli sehim milin konstruksiyonu ve işlenmesine ile bağıntılıdır. Aşağıda verilmiş olan değerler pratikte kabul edilen değerlerdir.

torna

Şartnamede özel istek yoksa bu değerlerin kullanılmasında bir sakınca yoktur. Sertleştirilmiş mil için fGER ≈ 0,004 . m İslah edilmiş mil için fGER ≈ 0,01 . m 1.2.4.2 Sonsuz vida milindeki hesaplanan sehim “fhe max” Sonsuz vida milindeki hesaplanan sehim için genel mil sehimi formülleri kullanılır. Genel-de konstruksiyona göre, yani sonsuz vida hemen hemen mil yataklarının ortasında ise; 48 E IF L f31 1hemax ⋅ ⋅⋅ ≈ F. 1.50  L1 mm Pinyon milinin yataklar arası mesafesi F1 N Pinyonu sehim için etkileyen kuvvet, F. 1.51 Ε N/mm2 Malzemenin elastikiyet modülü Ι m4 Pinyon milinin atalet momenti, F. 1.53,  2t12 F1 = Fr1 +F F. 1.51   L1 ≈ 1,5 . a F. 1.52  4d64 ⋅ π = F. 1.53 d mm Pinyon milinin çapı konstruksiyona göre
 d ≈ dor1 veya d ≈ dt1 arası bir değer alınır

Malzeme Sonsuz vida Çark

Malzeme çiftlisi faktörü “q3” Malzeme çiftlisi faktörü “q3“tecrübelere dayanılarak bulunmuş değerlerdir. Aşağıda Tablo 1.14 de verilmiş olan değerler, eğer şartname veya konstruksiyon isteklerinde şart olarak bir değer yoksa kullanılması önerilir.  Tablo 1.14, Malzeme çiftlisi faktörü q3 için öneriler Malzeme Sonsuz vida Çark Faktör q3 Cu−Sn−savurma döküm brons 1 Al−alaşımları 0,87 Çelik, yüzeyi sertleştirilmiş ve
taşlanmış Kır döküm 0,80 Cu−Sn−brons ve Zn−alaşımları 0,67 Al−alaşımları 0,58 Çelik, islah edilmiş fakat yüzeyi taşlanmamış Kır döküm 0,55 Cu−Sn−savurma döküm brons 0,87 Kır döküm, taşlanmamış Kır döküm 0,80 Redüktör konstruksiyon faktörü “q4”
 Redüktör konstruksiyon faktörü “q4” tecrübelere dayanılarak bulunmuş değerlerdir. Elde başka
değerler yoksa Tablo 1.15 de önerilen değerleri kullanınız.
 Tablo 1.15, Konstruksiyon faktörü q4 Konstrüksiyon şekli q4 Sonsuz vida altta, yağa batmış ve yağlamayı düzenliyor 1,0 Sonsuz vida altta değil ve çark yağlamayı düzenliyor 0,8 Ek soğutuculu sistem ve yağlama püskürtme sistemli >1

Soğutma faktörü “qı”

Soğutma faktörü “qı” eğer konstruksiyonda ek soğutma önlemi alınmamışsa ya F. 1.44 ile esaplanır, veya Tablo 1.11 ile bulunur.  2/3 n 014 n1 k = 0, ⋅  ⋅ + + = + n nn 1 kED1001 kk
q 1 F. 1.44 konstruksiyonda ek soğutma önlemi alınmışsa ya F. 1.45 ile hesaplanır, veya Tablo 1.12 ile
bulunur.  2/31 ' kn = 0,031⋅n  ⋅ + + = + 'n 'n'n 1 kED1001 kkq 1 F. 1.45  Burada ED kademenin bir çalışma zamanında yüzde kaç çalıştığını gösterir. Bu formül ve tablolar
200 d/dak < n1 < 2’000 d/dak için geçerlidir.

Değme faktörü “ZP”

Değme faktörü “ZP” ya F. 1.42 ile hesaplanır, veya Tablo 1.10 ile bulunur. αn = 20° ve 0,2 < do1/a < 0,6 için değme faktörü ZP şu formülle bulunur:  2 o1 o1Pad 10ad Z 5,5 11   + ⋅   = − ⋅ F. 1.42 Isınma kontrolu Sonsuz vida kademesinde diş yanakları ve yataklarda ortaya çıkan ısınmanın fonksiyonu bozacak büyüklükte olmamasına dikkat edilmelidir. Bu da aşağıdaki formül ile belirlene-bilir.  1136 Pq q q q10a S11 2 3 42Sı ≥ ⋅⋅ ⋅ ⋅  ⋅   = ϑϑϑ = F. 1.43 Sϑ [-] Isı emniyet faktörü ϑSı °C Sınır ısısı ϑ °C Redüktörün işletmede ulaştığı ısı a mm Eksenler mesafesi q1 [-] Soğutma faktörü q2 [-] Çevirme oranı faktörü q3 [-] Malzeme çiftlisi faktörü q4 [-] Redüktör konstruksiyon faktörü P1 kW Kademenin ilettiği güç Sınır ısısı “ϑSı”

torna

Redüktörün işletmedeki durumuna göre. Redüktörün konstruksiyonunda redüktör kasasına
konulacak soğutma dilimleri, kuşakları veya sonsuz vida dişli miline konulacak soğutucu pervane
gibi önlemler alınırsa sınır ısısı 80°C nin altında tutulabilinir.

Silindirik sonsuz vida

Tablo 1.8, Silindirik sonsuz vida kademesinde malzeme çifti önerisi Malzeme işaretleri Tablo 1.9 e göre
S-Vida Çark Özellikleri ve kullanıldığı yerler 1 Düşük kayma hızı (vk) ve hafif yüklenme. Kaldırma araçları, takım tezgahları, genel makina imalatı 2 Düşük kayma hızı (vk) fakat fazla yüklenme. 3 Orta devir sayısı ve orta yüklenme En çok seçilen malzeme çiftlisi. Bütün redüktörler. A 4 Orta devir sayısı ve fazla yüklenme Üniversal redüktör, Motorlu araç redüktörleri B 1...4 5 veya 6 Yüksek kayma hızı (yüksek devir sayısı) ve hafif yüklenme, korosyona dayanıklı, Aparat imalatı. .9, Silindirik sonsuz vida kademesinde malzeme önerisi
Sonsuz vida Sonsuz vida çarkı GG-15, GG-20 GG-25 Genel imalat çelikleri DIN 17 100 St 60 St 70 1
Kır döküm DIN 1691 DIN 1693 GG-38...42 GG-30, GG-35 2 Perlit döküm GGG-60...70 G-CuSn12 (Kalıba döküm) A İslah çelikleri DIN 17 200 C45 C60 34CrMo4 42CrMo4 Sertleştirilmiş, İslah edilmiş
3 G-CuSn10Zn (Kalıba döküm) GZ-CuSn12 (Santrafuj döküm) 4 Bakır-kalay alışımları (brons) DIN 17 662 GC-CuSn12 (Kokiledöküm) 5 Al alışımı DIN 1 725 GK-AlCu4TiMg (Kokiledöküm)B semantasyon
çeliği DIN 17 210 C15 15Cr3 16MnCr5 Semente edilmiş6 Suni malzeme Polyamid

Malzeme faktörü “ZE”

Kademenin malzemesi Tablo 1.8 ve Tablo 1.9 daki önerilere göre seçilir veTablo 1.7 ile malzeme faktörü “ZE” belirlenir. Tablo 1.7, Silindirik sonsuz vida çarkının malzemesi (Niemann a göre)  Sonsuz vida Çarkının malzemesi Standart Yanak sertliği σ F lim *)1 N/mm2 σ H lim *)2 N/mm2 E-Modül N/mm2 ZE *)3 2 /mm
1 G-CuSn12 DIN 1705 80 HB 115 265 2 GZ-CuSn12 95 HB 190 425 88 300 147 3 G-CuSn12Ni 90 HB 140 310 4 GZ-CuSn12Ni 100 HB 225 520 5 G-CuSn10Zn 75HB 165 350 6 GZ-CuSn10Zn 85 HB 190 430 98 100 152 7 G-CuSn25Al 5 DIN 1709 80HB 565 500 8 GZ-CuSn25Al 5 80HB 605 550
107 900 157 9 GZ-CuAl 10Ni DIN 1714 80HB 377 660 122 600 164 10 GG-25 *)4 DIN 1691 80HB 150 350 98 100 152 11 GGG-70 *)4 DIN 1693 80HB 628 490 175 000 182 *)1 Değerler kavrama açısı αn = 20° geçerlidir. Çift yönlü harekette değerler 0,7 küçültülür. *)2 Eğer sonsuz vida St ve semente edilmiş vede taşlanmışsa σH lim = TD (Tablo değeri) St, islah çeliği ve taşlanmamış σH lim = 0,72 . TD GG σH lim = 0,5 . TD *)3 Eğer sonsuz vida, St ise ZE = TD ; GG ise ( ) GG ÇGG ÇE 2,86 E EE EZ ⋅ +⋅ = *)4 kayma hızı vk ≤ 2 n/s veya el ile tahrik.

Malzemenin yanak mukavemet değeri σHGS

Malzemenin yanak mukavemet değeri σHGS  σHGS =σHlim ⋅Zh ⋅ZN F. 1.37 Diş yanağındaki basma gerilimi σHheS  E p 32 ISHheS Z ZaM K ⋅ ⋅ ⋅ σ = F. 1.38  Bu değerleri F. 1.36 da yerleştirirsek şu formülü buluruz.  SaM KZ ZZ ZS = HGER3t2 İŞE PHlim h NHhe ≥ ⋅ ⋅ ⋅σ ⋅ ⋅ F. 1.39 SHhe [-] esaplanan diş yanağı emniyet faktörü σHlim N/mm2 Malzemenin emniyetli diş yanağı mukavemeti SHGER [-] Gerekli diş yanağı emniyet faktörü Zh [-] Dayanma süresi faktörü ZN [-] Yük değişme faktörü ZE [-] Malzeme faktörü ZP [-] Değme faktörü Mt2 Nmm Salyangoz dişli çarkında torsiyon momenti KİŞ [-] İşletme faktörü, silindirik alın dişlileri faktörü gibi a mm Eksenler mesafesi
Gerekli diş yanağı emniyet faktörü “SHGER”
Gerekli diş yanağı emniyet faktörü kademenin çalışacağı işletmede fonksiyon eksikliğinin doğuracağı
duruma göre SHGER = 1 ... 1,3 arasında seçilir.
1.2.1.2 Dayanma süresi faktörü “Zh”
Dayanma süresi faktörü “Zh” ya F. 1.40 ile hesaplanır, veya Tablo 1.5 ile bulunur. Her iki haldede
bulunan değer 1,6 dan büyük çıkarsa dayanma süresi faktörü Zh nın değeri 1,6 olarak kabul edilir.